Tiny11 Nedir, Nasıl Kurulur? Hafif Windows 11 Sürümü Rehberi

Modern Windows 11 sürümleri güçlü donanımlarla problemsiz formda çalışsa da, eski kuşak bilgisayarlar bu işletim sistemine geçişte önemli zorluklarla karşılaşabilir. TPM 2.0, Secure Boot, asgarî 4 GB RAM üzere ihtiyaçlar, birçok sistemin Windows 11 dayanağı dışında kalmasına neden olur. Bu durum, kullanıcıları daha hafif, sistem kaynaklarını daha az tüketen tahlillere yönlendirmektedir.
Tiny11, bu muhtaçlığı karşılamak üzere geliştirilen, sistem ihtiyaçları azaltılmış ve bloatware yazılımlardan arındırılmış bir Windows 11 sürümüdür. Eski ya da düşük donanımlı aygıtlarda yüksek performanslı ve akıcı bir Windows tecrübesi sunar. Tam sürümden farkları, modifiye edilen bileşen yapısı, güvenlik siyasetleri ve uygulama takviyesiyle sonludur. Lakin temel kullanıcı gereksinimlerini karşılamaya devam eder.
Tiny11 Nedir?
Tiny11, Windows 11’in gereksiz servis ve uygulamalardan arındırılmış özel bir dağıtımıdır. NTDEV tarafından bağımsız olarak geliştirilen bu sürüm, Microsoft tarafından resmi olarak sunulmaz ve desteklenmez. Emeli, düşük donanımlı sistemlerde Windows 11 kullanımını mümkün kılmaktır. TPM yahut Secure Boot üzere çağdaş güvenlik ihtiyaçlarını devre dışı bırakarak, daha geniş aygıt yelpazesinde çalışabilir hale getirilmiştir.

Kurulum mantığı klasik Windows ISO belgesi üzerinden gerçekleştirilir. Suram sırasında Microsoft hesabı zaruriliği bulunmaz, mahallî hesapla başlatılabilir. Windows Update dayanağı mevcuttur, lakin kimi yeni özelliklerin ve lisanların eklenmesi mümkün değildir. Çekirdek güvenlik bileşenlerinin büyük kısmı (Microsoft Defender, Core Isolation, bilgi şifreleme) korunmaktadır.
Tiny11’in Özellikleri ve Avantajları
Tiny11, minimalist yapısıyla dikkat çeker. Eski sistemlerde yüksek performans sağlamak için kimi varsayılan uygulamalar ve art plan hizmetleri çıkarılmıştır. Sahip olduğu en önemli avantajlar şunlardır:
- Düşük Sistem İhtiyacı: Sadece 2 GB RAM ve yaklaşık 8 GB depolama alanı kafidir. Bu yapılandırma ile 4 GB RAM’e sahip sistemlerde bile akıcı kullanım sağlanabilir.
- Hızlı ve Kolay Heyetim: TPM ve Secure Boot gerektirmediği için desteklenmeyen sistemlerde sıkıntısız biçimde kurulabilir.
- Daha Az Kaynak Tüketimi: Edge, Teams ve öteki sistem araçlarının devre dışı bırakılması sayesinde sistem kaynakları daha verimli kullanılır.
- Güvenlik Esnekliği: Temel güvenlik tedbirleri hâlâ devrede olmakla birlikte kullanıcılar özelleştirme yapabilir.
- Uygulama Takviyesi: Microsoft Store kullanıma açık durumdadır. Eksik uygulamalar manuel olarak yüklenebilir.
Kullanıcı arayüzü ve tecrübesi açısından Windows 11’le büyük benzerlikler taşıyan Tiny11, bilhassa temel süreçleri gerçekleştirmek isteyen kullanıcılar için kâfi altyapıya sahiptir.
Tiny11 Sistem Gereksinimleri
Tiny11’in sağladığı en büyük avantajlardan biri, donanım muhtaçlığının epey düşük olmasıdır. Aşağıdaki tablo, Tiny11 ve resmi Windows 11 sürümünün ihtiyaçlarını karşılaştırır:
Özellik | Tiny11 | Windows 11 (Resmi) |
RAM | Minimum 2 GB | Minimum 4 GB |
TPM | Gerekli değil | TPM 2.0 gerekli |
Depolama | 8 GB | Minimum 64 GB |
Güvenli Önyükleme | Devre dışı bırakılmış | Zorunlu |
Güncelleme Desteği | Kısıtlı | Resmi ve tam destekli |
ISO Boyutu | 3 GB civarı | 5-6 GB |
Tiny11 Nasıl İndirilir?
Tiny11, direkt geliştirici NTDEV tarafından sunulmamaktadır. Lakin Internet Archive üzere sağlam arşiv platformlarında yayınlanan ISO evrakları mevcuttur. İndirme süreci sırasında sadece bilinen ve inançlı kaynaklar tercih edilmelidir. ISO evrakına erişebilmek için Internet Archive üzerinde fiyatsız hesap açılması gerekir.
İndirme tamamlandığında “tiny11 2311 x64.iso” üzere bir belge bilgisayara kaydedilmiş olur. Torrent seçeneği de mevcuttur lakin yepyeni hash denetimi yapılmadan indirme yapılmaması önerilir.
Önyüklenebilir USB Oluşturma
Tiny11’in suramı için bir USB bellek üzerinden önyükleme yapılmalıdır. Bu süreç için en çok tercih edilen yol Rufus kullanmaktır:
- USB bellek bilgisayara takılır.
- Rufus çalıştırılır ve ISO evrakı seçilir.
- Bölüm nizamı olarak GPT ya da MBR, gaye sistemin yapılandırmasına nazaran belirlenir.
- Ayarlar değiştirilmeden “BAŞLAT” butonuna tıklanır.
- İşlem tamamlandığında önyüklenebilir USB belleğiniz hazırdır.
Disk bölümleme tipi hakkında emin olunamıyorsa, Disk İdaresi > Disk Özellikleri > Üniteler sekmesinden denetim yapılabilir.
Tiny11 Heyetimi Nasıl Yapılır?
Kurulum süreci, klasik Windows 11 kurulumuyla birebirdir:
- USB bellek ile sistem başlatılır.
- Dil ve bölge ayarları seçilir.
- Ürün anahtarı girilmeden heyetime devam edilebilir.
- Özel yükleme seçeneği ile gaye disk yahut kısım belirlenir.
- Formatlama ve bölümleme süreçleri yapılabilir.
- Kurulum tamamlandığında sistem yine başlatılır.
Tiny11, birinci açılışta lokal hesap oluşturulmasına müsaade verir. İstenirse suram sonrası Microsoft hesabı eklenebilir. Zımnilik ayarları ve tercihler belirlenerek masaüstüne ulaşılır.
Tiny11 Builder Nedir?
Tiny11 Builder, şahsa özel hafifletilmiş Windows 11 ISO’su oluşturmayı mümkün kılan açık kaynaklı bir araçtır. NTDEV tarafından sağlanan bu araç sayesinde istenmeyen bileşenler manuel olarak çıkarılabilir ve sistem ihtiyaçlarına uygun bir ISO evrakı üretilebilir. Builder aracı, Microsoft’un resmi DISM ve oscdimg.exe bileşenlerini kullanır.
Tiny11 Builder, bilhassa güvenliğe ehemmiyet veren ve üçüncü taraf modifikasyonlardan kaçınmak isteyen kullanıcılar için ülkü bir seçenektir. GitHub üzerinden indirilebilir ve kullanıcıya ISO içeriklerini ayrıntılı halde yapılandırma imkanı sunar.
Tiny11 Kimler İçin Uygun?
- Eski bilgisayar sahipleri: 2-4 GB RAM ve düşük depolama alanına sahip aygıtlarda çağdaş Windows tecrübesi yaşamak isteyen kullanıcılar için uygundur.
- Sanal makine kullanıcıları: Sanal ortamlarda Windows 11’in hafif versiyonuna muhtaçlık duyanlar için yüksek performans sağlar.
- Geliştiriciler ve test kullanıcıları: Windows 11 uygulamalarını test etmek isteyen lakin kaynak tüketimini düşük tutmak isteyen bireyler için uygundur.
Tiny11, her ne kadar kullanım kolaylığı ve sürat sunsa da, resmi olmayan bir sistem olduğundan birtakım riskler barındırır. Bilgi güvenliği açısından kritik sistemlerde kullanılmadan evvel sanal makinelerde test edilmesi önerilir.
Tiny11, düşük donanımlı sistemlere çağdaş Windows tecrübesi getirmek için tasarlanmış hafif, sade ve tesirli bir alternatiftir. Resmi takviye sunulmamasına karşın, temel güvenlik özelliklerini barındırması ve özelleştirilebilir yapısıyla dikkat çeker. Konseyimi kolaydır ve birçok kullanıcı için Windows 11’in kaynak tüketen sürümüne kıyasla daha akıcı bir tecrübe sunabilir. Lakin uzun vadeli kullanım için risklerin farkında olunması ve sırf muteber kaynaklardan indirme yapılması büyük ehemmiyet taşır.
Kaynak: İndir