ChatGPT Kullanımı Duygusal Bağımlılığa Neden Olabilir mi?
Yapay zekaya dair her gün yeni bir gelişme sunan OpenAI, geliştirdiği ChatGPT aracılığıyla kullanıcıların hayatını kolaylaştırmayı hedefliyor. Lakin yayınlanan son araştırmalar, bu kolaylığın duygusal bağımlılık üzere bir riski de beraberinde getirebileceğini ortaya koyuyor.
İki Farklı Kurumdan Ortak Sonuç
OpenAI ve MIT Media Lab’in bağımsız olarak yürüttüğü iki farklı çalışma, konsolide bir sonuca ulaştı.
- OpenAI, bir ay boyunca yaklaşık 40 milyon ChatGPT etkileşimini tahlil etti; kullanıcının kapalılığını korumak ismine direkt insan girişi olmadan yürütülen bu incelemeler, bazıları tarafından kısa vadeli de olsa yalnızlık hissi yaşandığını işaret ediyor.
- MIT ise yaklaşık 1.000 iştirakçiyi 28 gün boyunca ChatGPT ile etkileşime sokarak, yazılı ve sesli sohbet seçeneklerinin his durumuna tesirini araştırdı. Bulgular, ferdî bahisleri ele alındığında yapay zekayla bağlantı kuran iştirakçilerin yalnızlık ve duygusal bağımlılık hislerinde artış yaşadığını gösteriyor.
Yazılı vs. Sesli Etkileşim
Bu çalışmalarda, ChatGPT’nin nötr seslendirme modu ya da yazılı modda nasıl bir his durumu yarattığına da bakıldı. Sonuçlar, nötr ton kullanıldığında olumsuz ruh hali oluşturma ihtimalinin azaldığını; lakin sohbet bahisleri daha şahsî hale geldiğinde kısa periyodik de olsa yalnızlık hissinin arttığını ortaya koyuyor.
İlginç bir bulgu ise, ChatGPT’yi bir arkadaş üzere gören yahut zati insan bağlarında duygusal yakınlığa yatkın iştirakçilerin, sohbeti basitçe gerçek bir dostluk hissi halinde deneyimlemesi. Bu küme, yapay zeka aracılığıyla etkileşim kurdukça yalnızlık hissini yahut derdini azaltmaya çalışsa da, bu sefer ChatGPT’ye karşı güçlü bir duygusal bağ geliştirebiliyor.
OpenAI Ne Diyor?
OpenAI, genel olarak insanların ChatGPT’yi duygusal takviye hedefiyle kullanma oranının düşük olduğunu; lakin tekrar de bu çeşit etkileşimlerin birtakım kullanıcılar için kısa periyodik de olsa yalnızlık hissini tetiklediğini belirtiyor. Şirket, yaptığı bu araştırmayla yapay zeka araçlarının insan psikolojisine potansiyel tesirlerini daha güzel anlamak istiyor.
Bazı kullanıcılar, toplumsal platformlarda paylaştıkları tecrübelerinde, ChatGPT’yi duygusal problemlerde terapist yerine kullandığını söylüyor. Uzmanlar ise bu türlü bir kullanımın uzun vadede gerçek insan temasını sınırlayarak duygusal bağımlılığı körükleyebileceği konusunda uyarıyor.
Sonuç olarak, ChatGPT ya da gibisi yapay zeka araçlarının kolaylık sağladığına kuşku yok. Lakin bu kolaylığın, duygusal dayanak kaynağı olma istikametiyle abartıldığında, kullanıcıları yalnızlık ve bağımlılık hissiyle karşı karşıya bırakabileceği de gözden kaçırılmamalı.
Kaynak: İndir
